Αυτές τις δραματικές ώρες που ζούμε γράφεται ιστορία στην Ευρώπη, αν και για κάποιους απαισιόδοξους διαγράφεται το τέλος της ιστορίας της Ευρωζώνης. Μεταξύ αυτών η έγκριτη γαλλική εφημερίδα Le Monde που κάτω από τον χαρακτηριστικό τίτλο ''Αυτά τα παιδιά που μας κυβερνούν'' γράφει για ανεύθυνες κυβερνήσεις που αδυνατούν ακόμα και τώρα να φτάσουν σε αποφάσεις που θα μας βγάλουν από την κρίση:''Το καταλάβαμε: η κατάσταση απαιτεί ενηλίκους – κι αυτοί απουσιάζουν τόσο σε Ουάσινγκτον όσο και σε Βρυξέλλες!''
Ο τίτλος της εφημερίδας έμελλε να δικαιωθεί λίγες ώρες νωρίτερα στην Γερμανία.
Γιατί Γερμανός κυβερνητικός αξιωματούχος ανακοίνωσε πως δεν υπάρχει οριστικοποιημένο σχέδιο όσον αφορά την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής των ευρωπαίων ηγετών για το δεύτερο πακέτο οικονομικής ενίσχυσης της Ελλάδας.
''Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα σχέδια για την έκτακτη Σύνοδο'', διευκρίνισε η εκπρόσωπος σε ερώτηση του Reuters.''Η προτεραιότητα για τους υπουργούς Οικονομικών είναι να συμφωνήσουν ως προς το νέο πακέτο για την Ελλάδα''.
Παρακολουθήστε τώρα τον παραλογισμό σε όλο του το μεγαλείο.
Πριν από λίγο ήρθε ξανά στο τραπέζι η λύση μέσω επαναγοράς ομολόγων από την Ελλάδα με τη στήριξη της Ευρωζώνης.
Πρόγραμμα ευρείας επαναγοράς ομολόγων από την Ελλάδα σε χαμηλή τιμή "ντάμπινγκ" με τη στήριξη της Ευρωζώνης είναι στο τραπέζι των συζητήσεων για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης, σύμφωνα με τη γερμανική έκδοση της εφ. Financial Times Deutschland.
Το υπό συζήτηση σχέδιο προβλέπει ότι το ελληνικό δημόσιο θα επαναγοράσει στη δευτερογερνή αγορά ομόλογα στο 50% της ονομαστικής τους αξίας. Τα απαιτούμενα κεφάλαια θα διατεθούν στην Ελλάδα από τον προσωρινό μηχανισμό σταθερότητας EFSF.
Σύμφωνα με την 'FTD', μια μεγάλη πλειονότητα των χωρών της Ευρωζώνης είναι διατεθειμένες να αποδεχτούν ότι ένα τέτοιο μέτρο για τα ελληνικά ομόλογα θα αξιολογηθεί ως "επιλεκτική πτώχευση".
Όμως την ίδια ώρα ο πρόεδρος της Commerzbank Μάρτιν Μπλέσινγκ τάσσεται υπέρ της ταχείας αναδιάρθρωσης του χρέους της Ελλάδας.
''Η αβεβαιότητα και δυσπιστία των πιστωτών ενισχύθηκε τις τελευταίες ημέρες, για αυτό και πρέπει να υπάρξει για την Ελλάδα άλλη λύση απότι η διαμόρφωση νέων πακέτων δανείων'', είπε ο κ. Μπλέσινγκ στην εφ. Bild.
Ο κ. Μπλέσινγκ θεωρεί μη ρεαλιστικά τα σχέδια για τη συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών στο νέο πακέτο βοήθειας για την Ελλάδα.
''Μία καθαρά εθελοντική, αλλά ταυτόχρονα σημαντική συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών δυστυχώς δεν λειτουργεί. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να διαγραφεί ένα μέρος του χρέους της Ελλάδας. Διαφορετικά η χώρα δεν μπορεί να σταθεί στα πόδια της'', λέει ο κ. Μπλέσινγκ.
Ο ίδιος εκτιμά ότι ''αυτό δεν θα ήταν ιδιαίτερα μεγάλος σεισμός για τις ιδιωτικές τράπεζες των χωρών της Ευρωζώνης''.
Την άμεση αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας είχε ζητήσει ο πρόεδρος Commerzbank και με χθεσινό του άρθρο στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung.
Ο κ. Μπλέσινγκ πρότεινε διαγραφή του 30% του ελληνικού χρέους και ανταλλαγή των ελληνικών ομολόγων με νέα τριακονταετούς διάρκειας με επιτόκιο 3,5%. Τα νέα ομόλογα θα πρέπει να έχουν την εγγύηση της Ευρωζώνης και το μοντέλο θα πρέπει να διαμορφωθεί έτσι ώστε να διευκολύνει, σε περίπτωση που χρειαστεί, και την Πορτογαλία και Ιρλανδία, υποστήριξε ο κ. Μπλέσινγκ. Με τον τρόπο αυτό το συνολικό χρέος της Ελλάδας μπορεί να μειωθεί από 250 δις στα 170 δις ευρώ. Ο κ. Μπλέσινγκ συνεκτιμά ότι αυτό το μέτρο θα εκληφθεί από τους οίκους αξιολόγησης ως στάση πληρωμών (Default) εκ μέρους της Ελλάδας.
Για πρώτη φορά πρόεδρος μεγάλης τράπεζας που έχει στην κατοχή της σημαντικό αριθμό ελληνικών ομολόγων τάσσεται ανοιχτά υπέρ της άμεσης αναδιάρθρωσης του χρέους της Ελλάδας. Η Commerzbank είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ιδιωτική τράπεζα της Γερμανίας και υπολογίζεται ότι έχει στο χαρτοφυλάκιό της ελληνικά ομόλογα ύψους 2 δισ. ευρώ.
Με όλα αυτά μοιάζει απόλυτα φυσιολογικό να ασκεί κριτική στη κυβέρνηση της καγκελαρίου Μέρκελ ο πρώην υπ. Οικονομικών Χανς Άιχελ για επιφυλακτική στάση στη διαχείριση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη.
"Η γερμανική φωνή έχει τεράστιο βάρος αντίστοιχο με το οικονομικό μας βάρος", είπε ο κ. Άιχελ στο γερμανικό ραδιόφωνο Deutschlandfunk. Ο σοσιαλδημοκράτης πολιτικός σημείωσε ότι "η Ευρώπη περιμένει την ανάληψη ηγετικής ευθύνης από τη Γερμανία, αλλά δυστυχώς είμαστε πολύ επιφυλακτικοί".
Ο κ. Άιχελ τόνισε, επίσης, ότι η ΕΕ καθυστέρησε πολύ στην προώθηση του αναγκαίου συντονισμού της οικονομικής πολιτικής των χωρών-μελών της Ευρωζώνης παράλληλα με τη θέσπιση του κοινού νομίσματος.
Οι χώρες της Ευρωζώνης θα έπρεπε πολύ γρηγορότερα να αποκτήσουν μια συντονισμένη δημοσιονομική πολιτική, είπε ο κ. Άιχελ που τάχθηκε υπέρ του ευρωομολόγου.
''Κορώνα, κερδίζουν οι τράπεζες, γράμματα, χάνουν τα κράτη''
Διάσημος γάλλος οικονομολόγος λέει στη Λιμπερασιόν:''Αυτό που περιμένουμε από τις χρηματοπιστωτικές αγορές είναι να κάνουν τη δουλειά τους και να μας λένε πότε τα πράγματα δεν πάνε καλά. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές θα έπρεπε να είναι το κομπιουτεράκι που κάνει τις πράξεις, και που μας ενημερώνει όταν ένα άθροισμα δεν βγαίνει. Είναι όμως πολύ περισσότερο απ’ αυτό. Είναι ένα εξαιρετικά σύνθετο ζώο, που έχει ξεφύγει από τους δημιουργούς του: τους πολιτικούς''.
Στη συνέντευξή του στη Λιμπερασιόν ο γάλλος οικονομολόγος Ερίκ Μπριίς, που εργάστηκε για πολλά χρόνια στη Lehman Brothers, τη Merrill Lynch και τη Deutsche Bank και σήμερα διδάσκει οικονομικά στο Πανεπιστήμιο των Αντιλλών και της Γουιάνας, τονίζει: ''Εάν εξετάσουμε τις λεπτομέρειες της κρίσης, βλέπουμε μια χρηματοπιστωτική αγορά μέσα από την παντοδυναμία των τραπεζών. Εκείνες υπαγορεύουν τους όρους τους στα κράτη. Για να κάνουμε μια μεταφορά ακόμη, θα μπορούσαμε να πούμε ότι δεν κουνάει πια ο σκύλος την ουρά, αλλά η ουρά τον σκύλο. Όλα έχουν αντιστραφεί, με το πρόσχημα ότι οι αγορές γνώριζαν καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο να αξιολογούν τους κινδύνους''.
Ο γάλλος οικονομολόγος παίρνει το παράδειγμα της Ελλάδας. Το σχέδιο της Γαλλίας για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, σημειώνει, αποσκοπεί πάνω απ’ όλα στην προστασία των ξένων τραπεζών που έχουν ελληνικά ομόλογα, και πάνω απ’ όλα των γαλλικών τραπεζών. Το τραπεζικό λόμπι είναι τόσο ισχυρό, ώστε μπορεί να σφίγγει όσο θέλει τον λαιμό των κρατών που χρωστούν. Σε όλα αυτά υπάρχει μια τεράστια υποκρισία, αφού κάνουμε σαν να ανακαλύπτουμε την πραγματικότητα. Στην πραγματικότητα, κοροϊδεύουμε τον κόσμο.
''Κανείς δεν αγνοούσε την κατάσταση της Ιταλίας ή της Ελλάδας'', τονίζει ο Ερίκ Μπριίς.''Οι πολιτικοί έκλεισαν όμως τα μάτια, προτιμώντας να ασχοληθούν με την οικοδόμηση του ευρώ. Το σπίτι αυτό κτίστηκε σε κινούμενη άμμο. Σήμερα, δεν έχουμε καμιά οικονομική αλληλεγγύη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καμιά πραγματική ομοσπονδιακή εξουσία. Είναι κάτι σαν το πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα, το δυστύχημα έχει γίνει και δεν ξέρουμε πώς να το αντιμετωπίσουμε. Ομως γνωρίζαμε ότι όλα στην Ευρώπη είναι αποσπασματικά, κι ότι αυτοί που θα επωφελούνταν στο τέλος θα ήταν οι αγορές. Αυτό πληρώνουμε σήμερα. Οι αγορές καταλαμβάνουν το κενό που δημιούργησε η αδυναμία των ευρωπαίων πολιτικών και των ευρωπαϊκών θεσμών''.
Δεν μάθαμε λοιπόν τίποτα από την κρίση;
''Δεν επανεξετάσαμε το σύστημα. Η σημερινή κρίση δείχνει πόσο έχει αυξηθεί η δύναμη των τραπεζών. Κι όμως, μετά την κρίση του 2008 όλος ο κόσμος εξηγούσε ότι έπρεπε να εργαστούμε για τη μείωση του μεγέθους των τραπεζών και των άλλων χρηματοπιστωτικών θεσμών. Με άλλα λόγια, να τους αφοπλίσουμε. Δεν ήταν ποτέ τόσο μεγάλοι, τόσο ισχυροί και τόσο αλαζονικοί. Αυτοί δημιουργούν τον κίνδυνο μετάδοσης της κρίσης, με το να λένε στα κράτη ‘αν μας αφήσετε να πέσουμε, ολόκληρο το σύστημα θα καταρρεύσει’. Τα κράτη έδωσαν έτσι την εγγύηση στις τράπεζες ότι θα τις σώζουν ό,τι κι αν συμβεί. Κι εκείνες τα εκβιάζουν''.
Δεν χρειάζεται να έχεις πτυχίο Πολυτεχνείου για να καταλάβεις πως όταν δίνεις μια δωρεάν εγγύηση, όλοι θα σπεύσουν να την εξασφαλίσουν, συνεχίζει ο γάλλος οικονομολόγος στη Λιμπερασιόν.
''Κορώνα, κερδίζουν οι αγορές και οι τράπεζες. Γράμματα, χάνουν τα κράτη. Εκεί βρισκόμαστε σήμερα. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πραγματικά προβλήματα στην Ελλάδα ή αλλού. Σε αυτόν τον συσχετισμό δυνάμεων όμως, που είναι ευνοϊκός για τις αγορές, αν τα κράτη κάνουν πίσω χάνει όλος ο κόσμος. Γιατί τα προγράμματα λιτότητας δεν θα προστεθούν απλώς, θα πολλαπλασιαστούν'