Στον
ιδρυτικό των Δ.Ε.Υ.Α. νόμο 1069/80 ρητά ορίζεται ότι το Πρόσθετο Ειδικό
Τέλος 80% επί της αξίας του καταναλισκομένου νερού επιβάλλεται για μια
(1) δεκαετία από της 1ης Ιανουαρίου του επομένου της συστάσεως κάθε μιας
ΔΕΥΑ έτους και διατίθεται αποκλειστικά και μόνο για τη μελέτη,
κατασκευή ή επέκταση έργων υδρεύσεως και αποχετεύσεως (άρθρο 11 Ν.
1069/1980).
Από τη διάταξη αυτήν του ιδρυτικού των
ΔΕΥΑ νόμου, προκύπτει αβίαστα ότι η βούληση του Νομοθέτη είναι το τέλος
αυτό να είναι έκτακτο και ξεχωριστό από τα λοιπά ανταποδοτικά και
σταθερά τέλη υδρεύσεως και αποχετεύσεως των ΔΕΥΑ και να ισχύσει μόνο για
μια (1) δεκαετία από του επομένου της συστάσεως κάθε ΔΕΥΑ έτους, γι’
αυτό και το ονομάζει «Πρόσθετο Ειδικό Τέλος».
Προφανώς, ο Νομοθέτης, έχοντας υπόψη του
ότι οι ιδρυόμενες ΔΕΥΑ, που διαδέχονταν τις λαχανιασμένες και
απογυμνωμένες υλικοτεχνικά και αφυδατωμένες από επαρκές και κατάλληλο
στελεχιακό δυναμικό Οργανικές Υπηρεσίες Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως των
ιδρυτών τους Ο.Τ.Α. θα είχαν να αντιμετωπίσουν την πρώτη δεκαετία της
λειτουργίας τους εξαιρετικά υψηλού ύψους δαπάνες στελεχιακής και
υλικοτεχνικής συγκρότησής τους και κυρίως μελέτης και κατασκευής σοβαρών
και μεγάλων έργων υποδομής (κατασκευή και αντικατάσταση δικτύων,
δημιουργία μονάδων επεξεργασίας λυμάτων κ.λ.π. σημαντικά έργα), μια και η
παραλαμβανόμενη κατάσταση σε έργα υποδομής δεν ήταν και τόσο
ικανοποιητική για πολλούς Ο.Τ.Α., προέβη στη θέσπιση του πρόσθετου
ειδικού τέλους 80% επί της αξίας του καταναλισκομένου νερού, προκειμένου
αυτό, ισχύοντας για την πρώτη και μόνο δεκαετία από της συστάσεως κάθε
ΔΕΥΑ, να συμβάλει στη δημιουργία κάποιου αρχικού κεφαλαίου κινήσεως των
ΔΕΥΑ.
Ίσως, ο Νομοθέτης επέβαλε το Ειδικό αυτό
τέλος για μια μόνο δεκαετία από της συστάσεως κάθε ΔΕΥΑ και δεν το
κατέταξε στα σταθερά (μονίμου χαρακτήρα) τέλη των ΔΕΥΑ, διότι εγνώριζε
καλώς ότι αυτό δεν είναι γνήσιο τέλος, αλλά γνήσιος φόρος.
Η Πολιτεία, αναθεωρώντας την αρχική
βούλησή της για επιβολή από κάθε Δ.Ε.Υ.Α. του πρόσθετου ειδικού τέλους
80% επί της αξίας του καταναλισκομένου ύδατος για μία (1) δεκαετία από
της 1ης Ιανουαρίου του επομένου συστάσεώς της έτους (παρ. 1 άρθρου 11 Ν.
1069/1980, ΠΑΡΕΤΕΙΝΕ την προθεσμία αυτήν, αρχικά με το άρθρο 43 παρ. 3
του Ν. 2065/1992 για μια (1) ακόμη δεκαετία από την λήξη της πρώτης
δεκαετίας από της 1ης Ιανουαρίου του επόμενου έτους της συστάσεως κάθε
ΔΕΥΑ και στη συνέχεια με το άρθρο 26 παρ. 3 του Ν. 3013/2002
ξαναπαράτεινε την προθεσμία αυτήν για άλλη μια (1) δεκαετία.
Το έτος 1987, το Νομικό Συμβούλιο του
Κράτους, ύστερα από υποβληθέν σ’ αυτό σχετικό ερώτημα γνωμοδότησε ότι το
Πρόσθετο Ειδικό Τέλος 80% επί της αξίας του καταναλισκομένου ύδατος,
παρά την ονομασία του από το νόμο ως «τέλος» δεν είναι γνήσιο τέλος,
άλλα γνήσιος φόρος (Ν.Σ.Κ. 790/1986).
Και το «χαράτσι» αυτό στην ουσία δεν
ανέρχεται στο 80%, αλλά στο 104% περίπου της αξίας του καταναλισκομένου
ύδατος. Και τούτο διότι το εν λόγω πρόσθετο ειδικό τέλος επιβαρύνεται
και με Φ.Π.Α. 23%. Δηλαδή έχουμε, εν προκειμένω, φόρο επί φόρου!
Φρονώ ότι η Πολιτεία έπρεπε να εμμείνει
στη επιβολή του Προσθέτου Ειδικού Τέλους (φόρου) 80% επί της αξίας του
καταναλισκομένου ύδατος στη μια (1) και μόνο δεκαετία από της συστάσεώς
τους, όπως ειδικότερα ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 11 του Ν.
1069/1980.
Παράλληλα θα έπρεπε να συστήσει στις
Διοικήσεις των Δ.Ε.Υ.Α., που συνεχίζουν και μετά την πρώτη δεκαετία από
της συστάσεώς τους να έχουν ανάγκες εκτελέσεως έργων υδρεύσεως και
αποχετεύσεως, να ενεργοποιήσουν τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 25 του
Ν. 1069/1980 βάσει της οποίας επιτρέπεται, και μόνο για την αιτία αυτήν,
να γίνεται παραβίαση της αρχής της ανταποδοτικότητας των τελών
υδρεύσεως και αποχετεύσεως που καθιερώνει η παρ. 2 του ίδιου άρθρου του
Ν. 1069/80, προς τον σκοπό καθορισμού αυξημένων συντελεστών τούτων, του
σχετικού ποσοστού καθοριζομένου με απόφαση του Δ.Σ. των Δ.Ε.Υ.Α., που
εγκρίνεται με απόφαση του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου (παρ. 11 άρθρου 6
Ν. 2307/1995).
Η Πολιτεία, όμως, προτίμησε να
παρατείνει την επιβολή του ειδικού τούτου τέλους (φόρου) για άλλα 20
χρόνια πέραν της αρχικής δεκαετίας από της συστάσεως των ΔΕΥΑ που
προέβλεψε το άρθρο 11 του Ν. 1069/1980, χωρίς καν να προβεί,
τουλάχιστον, σε κάποια μείωση του αρχικού ποσοστού υπολογισμού του 80%
επί της αξίας του καταναλισκομένου νερού, αγνοώντας παντελώς το γεγονός
ότι οι ανάγκες σε έργα υδρεύσεως και αποχετεύσεως των ΔΕΥΑ κατά τη 2η
και 3η δεκαετία από της συστάσεώς τους δεν είναι ίδιες με αυτές της
πρώτης δεκαετίας της λειτουργίας τους κατά την οποία και προέβησαν σε
εκτελέσεις σημαντικών έργων υποδομής (δίκτυα υπονόμων, μονάδες
επεξεργασίας λυμάτων κλπ.) πολύ υψηλού προϋπολογισμού. Φρονώ ότι οι δυο
(2) αλλεπάλληλες παρατάσεις της αρχικής δεκαετούς προθεσμίας του άρθρου
11 του Ν. 1069/1980 από την Πολιτεία με νόμο, μολονότι από το 1986
εγνώριζε ότι το Πρόσθετο αυτό Ειδικό τέλος, κατά τη γνωμοδότηση του
Ν.Σ.Κ., δεν αποτελεί γνήσιο τέλος, αλλά ουσιαστικό ΦΟΡΟ, μαρτυρεί
πρωτοφανή προχειρότητα, τραυματίζει το κύρος της και την ηθική της
οντότητα και κλονίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών προς αυτήν, αφού το
Κράτος, ως κατ’ εξοχήν Ηθικό Πρόσωπο, πρέπει να διέπεται, μεταξύ των
άλλων αρχών και από την αρχή της συνεπούς συμπεριφοράς και της καλής
πίστεως.
Τελικά δικαιώνεται περίτρανα η ρήση «Ουδέν μονιμότερο του προσωρινού».
ΣΩΤΗΡΗΣ Κ. ΠΑΤΣΙΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου