ΧΑΠΙΑ από ΛΑΧΑΝΙΚΑ, ηλικίας 2.000 ετών

Χάπια από λαχανικά περιείχε τελικά ένα κουτί πρώτων βοηθειών ηλικίας πάνω από 2.000 ετών που είχαν ανασύρει από τον βυθό της θάλασσας αρχαιολόγοι το 1989.
Το ξύλινο κιβώτιο είχε βρεθεί στο εσωτερικό ναυαγίου μήκους 15 μ. που είχε εντοπιστεί στις ακτές της Τοσκάνης το 1974 και χρονολογείται από το 130 π.Χ. Όταν το κιβώτιο ανοίχτηκε, οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν τα χάπια, φυλαγμένα προσεκτικά σε φιαλίδια από κασσίτερο. Μόλις σήμερα όμως στάθηκε δυνατόν να αναλυθεί η σύστασή τους.

Κάθε χάπι είναι κατασκευασμένο από τριμμένα βότανα και λαχανικά – σέλινο, κρεμμύδια, καρότα, λάχανο, ρεβίθια και κάστανα, σέλινο, μαϊντανό, νεροκάρδαμο, ραπανάκια και ιβίσκο – όλα γνωστά από κλασικά κείμενα για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Ψήγματα πηλού περιλαμβάνονταν επίσης στα χάπια, καθώς βοηθούσαν στην θεραπεία των γαστρεντερικών προβλημάτων. Το κιβώτιο περιείχε, εκτός από τα χάπια, και ιατρικά εργαλεία: σπάτουλες, κύπελλα για βεντούζες και λαβίδες, ένδειξη για τους αρχαιολόγους ότι κάποιος ειδικός ταξίδευε στο πλοίο μαζί με τους ναυτικούς. Ενδέχεται επίσης ότι μέλη του πληρώματος του εμπορικού αυτού πλοίου να ήταν εκπαιδευμένα στην παροχή πρώτων βοηθειών. Σύμφωνα με τον δρα Alain Touwaide, του Smithsonian Conservation Biology Institute της Ουάσινγκτον, το εύρημα είναι μοναδικό λόγω τόσο της φύσης του όσο και της άριστης διατήρησης που εξασφάλισε η σφράγισή του.

Αυτό που ερευνούν όμως σήμερα οι επιστήμονες είναι το αν τα αρχαία αυτά χάπια καταπίνονταν ή τοποθετούνταν ως κατάπλασμα στο δέρμα των ασθενών. Μεγαλύτερο μυστήριο όμως παραμένει και η ταυτότητα του πλοίου. Ήταν ρωμαϊκό, ελληνικό ή φοινικικό; Δύσκολο να καταλάβει κανείς, δεδομένου του ενδεχόμενου των μικτών πληρωμάτων και των ταξιδιών που ένωναν παρά χώριζαν πολιτισμούς. Πιο λογικό λοιπόν εδώ είναι να στηριχθεί ότι η ιατρική γνώση ήταν κοινό κτήμα εκείνων που αντάλλασσαν εμπορεύματα και ιδέες στη μεγάλη «λίμνη» της αρχαιότητας, τη Μεσόγειο.