Δεν «απογειώνει» µόνο την υγεία, αλλά και το αγροτικό εισόδηµα, όταν η καλλιέργεια φτάσει στην πλήρη παραγωγική δυναµικότητά της, µετά τον όγδοο-ένατο χρόνο. Και υπόσχεται εισόδηµα της τάξης των 4.500 ευρώ το στρέµµα. Αυτό είναι το µύρτιλο ή blueberry, που ήρθε στην Ελλάδα από τη Ρωσία πριν από περίπου 8 χρόνια και αποτελεί µια ακόµα νέα πρόταση για εναλλακτική αγροτική δραστηριότητα.
Σύµφωνα µε στοιχεία του Παγκόσµιου Οργανισµού Τροφίµων και Γεωργίας, το µύρτιλο, µε το χαρακτηριστικό µπλε χρώµα των καρπών του, καλλιεργείται κυρίως σε 16 χώρες. Οι ΗΠΑ βρίσκονται στην πρώτη θέση των παραγωγών, µε το 52% της παγκόσµιας παραγωγής, ακολουθεί ο Καναδάς µε 32% της παγκόσµιας παραγωγής και έπονται οι Πολωνία, Ολλανδία και Ουκρανία.
Στη χώρα µας µέχρι σήµερα καλλιεργείται ουσιαστικά µόνο στη Δράµα, από τον Αγροτικό Συνεταιρισµό Βιοκαλλιεργητών και Βιοκτηνοτρόφων Νοµού Δράµας µε τον διακριτικό τίτλο «ΒΙΟΔΡΑΜΑ», µε «εµπνευστή» τον κ. Νίκο Παπουτσή, έναν 56χρονο εργοδηγό ηλεκτρολόγο που γνώρισε το φυτό και τις ιδιότητές του όταν ο γιος του σπούδαζε στη Ρωσία µηχανολόγος-ηλεκτρολόγος, εν έτει 2002.
«Σήµερα καλλιεργούνται 44 στρέµµατα στη Δράµα και έως τον Νοέµβριο σκοπεύουµε να βάλουµε ακόµα 80
στρέµµατα. Στόχος είναι κάθε χρόνο να προσθέτουµε 100-150 στρέµµατα, ώστε προοδευτικά να φτάσουµε κοντά στα 1.000», ανέφερε στο «Κ» ο κ. Παπουτσής, τονίζοντας ότι η προσπάθεια έχει αποδειχθεί κερδοφόρα. Στόχος του συνεταιρισµού σε επόµενο χρόνο είναι να προχωρήσει στις συµβολαιακές καλλιέργειες, αλλά και να λειτουργήσει συµβουλευτικά σε άλλους αγροτικούς συνεταιρισµούς, νοµούς και καλλιεργητές που θα ήθελαν να επενδύσουν χρόνο, µεράκι και γη σε αυτό το φυτό.
Οι πρώτες µελέτες και έρευνες για τη δυνατότητα καλλιέργειας του φυτού έγιναν από τον κ. Παπουτσή την περίοδο 2003-2005 και η φυτεία µύρτιλου εγκαταστάθηκε για πρώτη φορά στη Δράµα το 2005, στα πρότυπα αγροκτήµατα που βρίσκονται στις αγροτικές περιοχές του δηµοτικού διαµερίσµατος Καλαµπακίου Δράµας και του δ. δ. Κουδουνίων Δράµας. «Βρισκόµαστε στον πέµπτο χρόνο παραγωγής και λαµβάνουµε περί τα 500 γραµµάρια ανά δενδρύλλιο. Στην πλήρη παραγωγή η απόδοση φτάνει τα 5 κιλά. Αυτό συνεπάγεται έως και 4.500 ευρώ ανά στρέµµα», ανέφερε ο ίδιος. Ωστόσο, δεν πρόκειται για µια φθηνή καλλιέργεια, µε το κόστος να υπολογίζεται από 2.000 έως και 4.000 ευρώ ανά στρέµµα, ανάλογα µε τις ποικιλίες. Το ετήσιο κόστος καλλιέργειας, συντήρησης και συγκοµιδής των καρπών ενός στρέµµατος blueberry σε πλήρη ανάπτυξη ανέρχεται περίπου σε 2.000-2.200 ευρώ ανά στρέµµα, σύµφωνα µε τον γεωπόνο κ. Κάσσανδρο Γάτσιο.
Τα προϊόντα του µύρτιλου (καρποί, φύλλα) αποτελούν την πρώτη ύλη σε πολλές βιοµηχανίες τροφίµων (χυµοί, µαρµελάδες, αρτοσκευάσµατα, εσάνς κ.λπ.), φαρµακοβιοµηχανίες, βιοµηχανίες καλλυντικών, βιοµηχανίες λειτουργικών τροφίµων κ.λπ.
Οι καρποί του µύρτιλου διακρίνονται τόσο για τη γεύση τους όσο και για τη µεγάλη περιεκτικότητάς τους σε πολύτιµες ουσίες για την υγεία του ανθρώπου, όπως είναι οι αντιοξειδωτικές ουσίες, οι βιταµίνες, τα ανόργανα άλατα κ.λπ. Οι καρποί του µύρτιλου έχουν ένα πολύ χαρακτηριστικό µπλε χρώµα, καταναλώνονται δε ως νωποί, αλλά και ως κατεψυγµένοι ή και µεταποιηµένοι.
Υψηλή είναι και η τιµή λιανικής διάθεσης του προϊόντος στην αγορά: ένα κεσεδάκι νωπών µύρτιλων Δράµας, βάρους 125 γραµµαρίων, πωλείται προς 4-5 ευρώ, ο χυµός στοιχίζει 3,30-3,50 ευρώ το µπουκάλι, η κοµπόστα και η µαρµελάδα 6,30 ευρώ, η πάστα 7,60 ευρώ και τα αποξηραµένα φύλλα ως αφέψηµα πωλούνται προς 1,5 ευρώ η συσκευασία.
Προσοχή απαιτείται στις ποικιλίες καλλιέργειας, καθώς, αν και µπορεί να ευδοκιµήσει σχεδόν σε όλα τα σηµεία της χώρας µας, υπάρχουν είδη που απαιτούν περισσότερο ή λιγότερο χειµερινό ψύχος για να αναπτυχθούν και να δώσουν ικανοποιητική παραγωγή.
Όπως ανέφερε ο κ. Παπουτσής, το φυτό χρειάζεται την περίοδο Νοεµβρίου-Φεβρουαρίου τουλάχιστον 0o C και αρκετό νερό για να καρποφορήσει.
Το φυτό πολλαπλασιάζεται µε σπόρους, µε χλωρά και ξυλώδη µοσχεύµατα και µε την in vitro καλλιέργεια. Στην καλλιέργεια του blueberry χρησιµοποιούνται ορισµένα οργανικά βελτιωτικά (τύρφη, πριονίδια κ.λπ.), που τοποθετούνται ως εδαφοκάλυψη στην επιφάνεια του εδάφους ή ενσωµατώνονται γύρω από τα φυτά του µύρτιλου.
Ο αριθµός των φυτών που φυτεύονται είναι 200/στρέµµα, η δε µέση παραγωγή είναι 1.000 κιλά/στρέµµα, ενώ οι αποστάσεις φυτεύσεως ποικίλλουν από 1,5-2,0 µέτρα επάνω στη γραµµή φυτεύσεως έως και 2,4-3,5 µ. µεταξύ των γραµµών φύτευσης. Η ανανέωση της φυτείας γίνεται µε το κατάλληλο κλάδεµα.
Η συγκοµιδή στις περισσότερες ποικιλίες κλιµακώνεται σε µια περίοδο 4-7 εβδοµάδων και γίνεται µε τα χέρια ή µε µηχανικά µέσα, στις περιπτώσεις των ποικιλιών που το επιτρέπουν (µηχανισµός δόνησης, ο οποίος συνοδεύεται από ένα σύστηµα συλλογής των καρπών που πέφτουν).
Τα µυστικά της καλλιέργειας
Το δενδρώδες µύρτιλο είναι ένας θάµνος µε ύψος 1,5-2 µέτρα, ο οποίος προτιµά περιοχές µε µεγάλη ηλιοφάνεια, αλλά µπορεί να ανεχθεί και τη µερική σκίαση. Έχει παρατηρηθεί ότι, όσο περισσότερο σκιάζεται η καλλιέργεια του blueberry, τόσο λιγότερα άνθη αναπτύσσει και, εποµένως, η παραγωγή του µειώνεται.
Σύµφωνα µε τον κ. Γάτσιο, το ιδανικό έδαφος για το δενδρώδες µύρτιλο είναι το ελαφρό αµµώδες ή χαλικώδες έδαφος που είναι πλούσιο σε οργανική ύλη και το οποίο έχει µια ελαφρά κλίση, αλλά έχει πολύ χαµηλό pΗ (pΗ 4,8-5,2). Το έδαφος πρέπει να στραγγίζει καλά και να διαθέτει µια περιεκτικότητα τουλάχιστον 4%-5% σε οργανική ουσία. Όσο πιο χαµηλό είναι το pΗ, τόσο µικρότερα προβλήµατα δηµιουργούν τα ζιζάνια.
Μερικά είδη εδαφών, λόγω του ότι το pΗ τους είναι σχετικά υψηλό, απαιτούν µια διαδικασία όξυνσης και µείωσης του pΗ τους πριν από το φύτεµα των δενδρυλλίων. Η όξυνση του εδάφους γίνεται µε τη χρησιµοποίηση της τύρφης κατά τη φύτευση των δενδρυλλίων ή του θείου σε εγκατεστηµένες φυτείες.
Η καλλιέργεια του µύρτιλου δεν είναι απαιτητική και µπορεί να είναι επιτυχής σε όλα τα µέρη της Ελλάδας, εφόσον επιλεγούν οι κατάλληλες ποικιλίες και ακολουθηθεί το κατάλληλο καλλιεργητικό σύστηµα. Η διάρκεια της καλλιέργειας είναι 30 έτη, ενώ η πρώτη συγκοµιδή γίνεται από το τρίτο έτος. Στη Βόρεια Ελλάδα µπορούν να χρησιµοποιηθούν ποικιλίες που απαιτούν µεγαλύτερα ποσά χειµερινού ψύχους, για να αρθεί ο λήθαργος των οφθαλµών τους, ενώ στη Νότια Ελλάδα ποικιλίες που απαιτούν µικρότερα ποσά χειµερινού ψύχους.
Το µύρτιλο δεν ανέχεται την υψηλή στάθµη του υπεδάφιου ύδατος και χρειάζεται άρδευση, εάν το βρόχινο νερό δεν είναι επαρκές. Ενδεικτικά, οι ανάγκες του σε νερό είναι τουλάχιστον 25 mm την εβδοµάδα µέχρι τις αρχές του Σεπτεµβρίου. Σε καµία περίπτωση δεν πρέπει ο υπεδάφιος ορίζοντας του νερού να φτάνει µέχρι τα 30-40 εκ. από την επιφάνειά του, επειδή αυτό θα είναι καταστροφικό για τα φυτά. Το ριζικό του σύστηµα, επειδή είναι επιφανειακό και περιορισµένης ανάπτυξης, είναι πολύ ευαίσθητο στην ασφυξία, όταν το έδαφος κατακλύζεται από τα νερά. Στην περίπτωση που το έδαφος δεν έχει καλή στράγγιση, η καλλιέργεια του µύρτιλου γίνεται σε «σαµάρια». Οι ρίζες του blueberry είναι λεπτές, νηµατώδεις και δεν έχουν απορροφητικά τριχίδια. Άρα, δεν µπορούν να απορροφούν µεγάλες ποσότητες νερού, µε αποτέλεσµα να είναι πολύ ευαίσθητο στην έλλειψη του νερού.
Η λίπανση
Οι ειδικοί συνιστούν να δίδονται τα απαιτούµενα θρεπτικά στοιχεία στις καλλιέργειες µύρτιλου µε ελαφρές και επαναλαµβανόµενες λιπάνσεις. Το άζωτο πρέπει να χορηγείται κάθε χρόνο, ιδίως τα έτη που προβλέπεται να υπάρξει µεγάλη παραγωγή. Το αζωτούχο λίπασµα πρέπει να παρέχεται λίγο πριν από την έκπτυξη των οφθαλµών. Σε αµµώδη εδάφη, τα αζωτούχα λιπάσµατα πρέπει να δίδονται σε δύο δόσεις, το 75% µε την έκπτυξη των οφθαλµών, το δε υπόλοιπο 25% µετά την πτώση των πετάλων. Το συγκεκριµένο φυτό απορροφά το αζωτούχο λίπασµα κατά το µεγαλύτερο µέρος του υπό αµµωνιακή µορφή, σε αντίθεση µε τα περισσότερα φυτά, που το απορροφούν υπό νιτρική µορφή. Η θειική αµµωνία (21-0-0) χρησιµοποιείται κατά προτίµηση όταν το pΗ του εδάφους είναι υψηλότερο από το 5 και η ουρία εάν το pΗ είναι χαµηλότερο από το 5.
Η καλλιέργεια απαιτεί, επίσης, µικρές ποσότητες φωσφόρου και καλίου. Για τον φωσφόρο, συνιστάται να δίνεται πριν από τη φύτευση των δενδρυλλίων του µύρτιλου. Η χρησιµοποίηση του υπερφωσφορικού λιπάσµατος κατά την εγκατάσταση του φυτού αποτελεί µια καλή φωσφορική λιπαντική πρακτική. Για το κάλιο, συνιστάται η καλιούχος λίπανση να γίνεται το φθινόπωρο.
Αναφορικά µε το κλάδεµα, τα πρώτα τέσσερα χρόνια µετά το φύτεµα γίνεται κυρίως για να «ανοίξει» το φυτό. Μετά το πέµπτο έτος, το κλάδεµα συνίσταται στην αποµάκρυνση των ασθενικών, των µη παραγωγικών, αλλά και των πολύ λεπτών βλαστών. Οι βλαστοί µε µεγαλύτερη ηλικία θεωρούνται ότι έχουν µειωµένη παραγωγικότητα. Οι γεωπόνοι συνιστούν, δε, τον κανόνα 1:6, δηλαδή να κλαδεύεται και να αποµακρύνεται ένας βλαστός σε κάθε 6 παλαιούς βλαστούς ηλικίας άνω των δύο ετών.
Από τα έλη της Σιβηρίας στη µάχη κατά του Αλτσχάιµερ
Η ιστορία του φυτού από την αρχαιότητα φτάνει στη µακρινή Σιβηρία, στα έλη όπου βρέθηκε το ασυνήθιστο φυτό Vaccinium Corymbosum, το µύρτιλο. Αν και γνωστό στο εξωτερικό για το χρώµα και το άρωµά του, ελάχιστοι γνώριζαν τις ευεργετικές του ιδιότητες στον οργανισµό. Όταν βρέθηκε στα χέρια των Aµερικανών επιστηµόνων, εξηµερώθηκε, έπειτα από µακροχρόνιες επιστηµονικές έρευνες.
Το µέγεθος των καρπών του σε αυτήν τη βελτιωµένη µορφή ξεπερνά κατά πολλές φορές το µέγεθος των καρπών της άγριας «µαµάς» του, διατηρώντας, ωστόσο, τη φανταστική του γεύση και την ποιότητά του. Αυτήν τη στιγµή παράγονται πολλά είδη ήµερου blueberry. Με την καλλιέργειά του ασχολούνται σχεδόν παγκοσµίως, από τον Καναδά έως και τη Νέα Ζηλανδία. Όµως, η πατρίδα του ήµερου blueberry θεωρούνται οι ΗΠΑ, µια και εκεί στις αρχές του 20ού αιώνα ο Αµερικανός βοτανολόγος Κόουιλ πρώτος στον κόσµο άρχισε να καλλιεργεί το ήµερο blueberry.
Κατά τον Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο, οι πιλότοι της πολεµικής αεροπορίας της Αγγλίας (ΡΑΦ) κατανάλωναν µεγάλες ποσότητες γλυκών ή µαρµελάδες από µύρτιλο, κυρίως πριν από τις νυχτερινές τους εξορµήσεις, µε σκοπό να βελτιώσουν την όρασή τους.
Τα αποτελέσµατα που λήφθηκαν το 1998 έπειτα από έρευνες πάνω στους καρπούς του blueberry στο Ιατρικό Κέντρο της Βοστώνης ξεπέρασαν κάθε προσδοκία. Τώρα τα blueberries διαφηµίζονται ως πηγή αιώνιας νιότης, ενώ έχουν χαρακτηριστεί από τον αµερικανικό οργανισµό «The World’s Healthiest Foods» («Οι πιο υγιεινές τροφές του κόσµου»), ένα διεθνώς αναγνωρισµένο µη κερδοσκοπικό ίδρυµα, ως «σούπερ φρούτο» και «αστέρι της διατροφής».
Όπως απέδειξαν οι Αµερικανοί επιστήµονες, το blueberry όχι µόνο έχει την ικανότητα να επιβραδύνει τους µηχανισµούς της γήρανσης, αλλά και συµβάλλει στην ανανέωση του οργανισµού. Για να βελτιώσει κανείς τον µεταβολισµό, τη µνήµη και τον συγχρονισµό των κινήσεών του, είναι αρκετό να καταναλώνει µισό φλιτζάνι καρπών την ηµέρα. Μάλιστα, το αµερικανικό πανεπιστήµιο Tufts το συστήνει στους φοιτητές σε περιόδους εξετάσεων, ενώ χρησιµοποιείται συστηµατικά για την προετοιµασία των Ολυµπιακών οµάδων HΠΑ και Καναδά.
Ο χυµός του φυτού αυξάνει την αντοχή των αιµοφόρων αγγείων, ρυθµίζει τη λειτουργία πολλών ενδοκρινών αδένων και χαρακτηρίζεται από αγγειοδιασταλτικές, αντιαρτηριοσκληρυντικές, αντιφλεγµονώδεις και πυρηνοπροστατευτικές ιδιότητες. Εκτός των άλλων, είναι ισχυρή άµυνα ενάντια στο Aλτσχάιµερ, µειώνει τη χοληστερόλη, διευκολύνει το κυκλοφορικό, λειτουργεί κατά του σακχαρώδους διαβήτη, ενώ προστατεύει και από τον καρκίνο του τραχήλου της µήτρας. Κατευνάζει, επίσης, τις αλλεργικές αντιδράσεις του οργανισµού στα φάρµακα και στα προϊόντα διατροφής. Από µόνο του το φυτό δεν προκαλεί αλλεργίες και µπορεί να καταναλωθεί ακόµα και από παιδιά µε αυξηµένη ευαισθησία σε διαβητικές και αλλεργικές τάσεις.
Οι καρποί του µύρτιλου διακρίνονται για τις πλούσιες αντιοξειδωτικές τους ουσίες, µε όποια µέθοδο και αν τις µετρήσουµε. Μεταξύ 38 διαφορετικών φρούτων και λαχανικών που αναλύθηκαν, το blueberry έχει πολύ µεγάλη αντιοξειδωτική δράση, κατέχοντας τη 2η θέση µετά το ιπποφαές.
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο"
capital
Σύµφωνα µε στοιχεία του Παγκόσµιου Οργανισµού Τροφίµων και Γεωργίας, το µύρτιλο, µε το χαρακτηριστικό µπλε χρώµα των καρπών του, καλλιεργείται κυρίως σε 16 χώρες. Οι ΗΠΑ βρίσκονται στην πρώτη θέση των παραγωγών, µε το 52% της παγκόσµιας παραγωγής, ακολουθεί ο Καναδάς µε 32% της παγκόσµιας παραγωγής και έπονται οι Πολωνία, Ολλανδία και Ουκρανία.
Στη χώρα µας µέχρι σήµερα καλλιεργείται ουσιαστικά µόνο στη Δράµα, από τον Αγροτικό Συνεταιρισµό Βιοκαλλιεργητών και Βιοκτηνοτρόφων Νοµού Δράµας µε τον διακριτικό τίτλο «ΒΙΟΔΡΑΜΑ», µε «εµπνευστή» τον κ. Νίκο Παπουτσή, έναν 56χρονο εργοδηγό ηλεκτρολόγο που γνώρισε το φυτό και τις ιδιότητές του όταν ο γιος του σπούδαζε στη Ρωσία µηχανολόγος-ηλεκτρολόγος, εν έτει 2002.
«Σήµερα καλλιεργούνται 44 στρέµµατα στη Δράµα και έως τον Νοέµβριο σκοπεύουµε να βάλουµε ακόµα 80
στρέµµατα. Στόχος είναι κάθε χρόνο να προσθέτουµε 100-150 στρέµµατα, ώστε προοδευτικά να φτάσουµε κοντά στα 1.000», ανέφερε στο «Κ» ο κ. Παπουτσής, τονίζοντας ότι η προσπάθεια έχει αποδειχθεί κερδοφόρα. Στόχος του συνεταιρισµού σε επόµενο χρόνο είναι να προχωρήσει στις συµβολαιακές καλλιέργειες, αλλά και να λειτουργήσει συµβουλευτικά σε άλλους αγροτικούς συνεταιρισµούς, νοµούς και καλλιεργητές που θα ήθελαν να επενδύσουν χρόνο, µεράκι και γη σε αυτό το φυτό.Οι πρώτες µελέτες και έρευνες για τη δυνατότητα καλλιέργειας του φυτού έγιναν από τον κ. Παπουτσή την περίοδο 2003-2005 και η φυτεία µύρτιλου εγκαταστάθηκε για πρώτη φορά στη Δράµα το 2005, στα πρότυπα αγροκτήµατα που βρίσκονται στις αγροτικές περιοχές του δηµοτικού διαµερίσµατος Καλαµπακίου Δράµας και του δ. δ. Κουδουνίων Δράµας. «Βρισκόµαστε στον πέµπτο χρόνο παραγωγής και λαµβάνουµε περί τα 500 γραµµάρια ανά δενδρύλλιο. Στην πλήρη παραγωγή η απόδοση φτάνει τα 5 κιλά. Αυτό συνεπάγεται έως και 4.500 ευρώ ανά στρέµµα», ανέφερε ο ίδιος. Ωστόσο, δεν πρόκειται για µια φθηνή καλλιέργεια, µε το κόστος να υπολογίζεται από 2.000 έως και 4.000 ευρώ ανά στρέµµα, ανάλογα µε τις ποικιλίες. Το ετήσιο κόστος καλλιέργειας, συντήρησης και συγκοµιδής των καρπών ενός στρέµµατος blueberry σε πλήρη ανάπτυξη ανέρχεται περίπου σε 2.000-2.200 ευρώ ανά στρέµµα, σύµφωνα µε τον γεωπόνο κ. Κάσσανδρο Γάτσιο.
Τα προϊόντα του µύρτιλου (καρποί, φύλλα) αποτελούν την πρώτη ύλη σε πολλές βιοµηχανίες τροφίµων (χυµοί, µαρµελάδες, αρτοσκευάσµατα, εσάνς κ.λπ.), φαρµακοβιοµηχανίες, βιοµηχανίες καλλυντικών, βιοµηχανίες λειτουργικών τροφίµων κ.λπ.
Οι καρποί του µύρτιλου διακρίνονται τόσο για τη γεύση τους όσο και για τη µεγάλη περιεκτικότητάς τους σε πολύτιµες ουσίες για την υγεία του ανθρώπου, όπως είναι οι αντιοξειδωτικές ουσίες, οι βιταµίνες, τα ανόργανα άλατα κ.λπ. Οι καρποί του µύρτιλου έχουν ένα πολύ χαρακτηριστικό µπλε χρώµα, καταναλώνονται δε ως νωποί, αλλά και ως κατεψυγµένοι ή και µεταποιηµένοι.
Υψηλή είναι και η τιµή λιανικής διάθεσης του προϊόντος στην αγορά: ένα κεσεδάκι νωπών µύρτιλων Δράµας, βάρους 125 γραµµαρίων, πωλείται προς 4-5 ευρώ, ο χυµός στοιχίζει 3,30-3,50 ευρώ το µπουκάλι, η κοµπόστα και η µαρµελάδα 6,30 ευρώ, η πάστα 7,60 ευρώ και τα αποξηραµένα φύλλα ως αφέψηµα πωλούνται προς 1,5 ευρώ η συσκευασία.
Προσοχή απαιτείται στις ποικιλίες καλλιέργειας, καθώς, αν και µπορεί να ευδοκιµήσει σχεδόν σε όλα τα σηµεία της χώρας µας, υπάρχουν είδη που απαιτούν περισσότερο ή λιγότερο χειµερινό ψύχος για να αναπτυχθούν και να δώσουν ικανοποιητική παραγωγή.
Όπως ανέφερε ο κ. Παπουτσής, το φυτό χρειάζεται την περίοδο Νοεµβρίου-Φεβρουαρίου τουλάχιστον 0o C και αρκετό νερό για να καρποφορήσει.
Το φυτό πολλαπλασιάζεται µε σπόρους, µε χλωρά και ξυλώδη µοσχεύµατα και µε την in vitro καλλιέργεια. Στην καλλιέργεια του blueberry χρησιµοποιούνται ορισµένα οργανικά βελτιωτικά (τύρφη, πριονίδια κ.λπ.), που τοποθετούνται ως εδαφοκάλυψη στην επιφάνεια του εδάφους ή ενσωµατώνονται γύρω από τα φυτά του µύρτιλου.
Ο αριθµός των φυτών που φυτεύονται είναι 200/στρέµµα, η δε µέση παραγωγή είναι 1.000 κιλά/στρέµµα, ενώ οι αποστάσεις φυτεύσεως ποικίλλουν από 1,5-2,0 µέτρα επάνω στη γραµµή φυτεύσεως έως και 2,4-3,5 µ. µεταξύ των γραµµών φύτευσης. Η ανανέωση της φυτείας γίνεται µε το κατάλληλο κλάδεµα.
Η συγκοµιδή στις περισσότερες ποικιλίες κλιµακώνεται σε µια περίοδο 4-7 εβδοµάδων και γίνεται µε τα χέρια ή µε µηχανικά µέσα, στις περιπτώσεις των ποικιλιών που το επιτρέπουν (µηχανισµός δόνησης, ο οποίος συνοδεύεται από ένα σύστηµα συλλογής των καρπών που πέφτουν).
Τα µυστικά της καλλιέργειας
Το δενδρώδες µύρτιλο είναι ένας θάµνος µε ύψος 1,5-2 µέτρα, ο οποίος προτιµά περιοχές µε µεγάλη ηλιοφάνεια, αλλά µπορεί να ανεχθεί και τη µερική σκίαση. Έχει παρατηρηθεί ότι, όσο περισσότερο σκιάζεται η καλλιέργεια του blueberry, τόσο λιγότερα άνθη αναπτύσσει και, εποµένως, η παραγωγή του µειώνεται.
Σύµφωνα µε τον κ. Γάτσιο, το ιδανικό έδαφος για το δενδρώδες µύρτιλο είναι το ελαφρό αµµώδες ή χαλικώδες έδαφος που είναι πλούσιο σε οργανική ύλη και το οποίο έχει µια ελαφρά κλίση, αλλά έχει πολύ χαµηλό pΗ (pΗ 4,8-5,2). Το έδαφος πρέπει να στραγγίζει καλά και να διαθέτει µια περιεκτικότητα τουλάχιστον 4%-5% σε οργανική ουσία. Όσο πιο χαµηλό είναι το pΗ, τόσο µικρότερα προβλήµατα δηµιουργούν τα ζιζάνια.
Μερικά είδη εδαφών, λόγω του ότι το pΗ τους είναι σχετικά υψηλό, απαιτούν µια διαδικασία όξυνσης και µείωσης του pΗ τους πριν από το φύτεµα των δενδρυλλίων. Η όξυνση του εδάφους γίνεται µε τη χρησιµοποίηση της τύρφης κατά τη φύτευση των δενδρυλλίων ή του θείου σε εγκατεστηµένες φυτείες.
Η καλλιέργεια του µύρτιλου δεν είναι απαιτητική και µπορεί να είναι επιτυχής σε όλα τα µέρη της Ελλάδας, εφόσον επιλεγούν οι κατάλληλες ποικιλίες και ακολουθηθεί το κατάλληλο καλλιεργητικό σύστηµα. Η διάρκεια της καλλιέργειας είναι 30 έτη, ενώ η πρώτη συγκοµιδή γίνεται από το τρίτο έτος. Στη Βόρεια Ελλάδα µπορούν να χρησιµοποιηθούν ποικιλίες που απαιτούν µεγαλύτερα ποσά χειµερινού ψύχους, για να αρθεί ο λήθαργος των οφθαλµών τους, ενώ στη Νότια Ελλάδα ποικιλίες που απαιτούν µικρότερα ποσά χειµερινού ψύχους.
Το µύρτιλο δεν ανέχεται την υψηλή στάθµη του υπεδάφιου ύδατος και χρειάζεται άρδευση, εάν το βρόχινο νερό δεν είναι επαρκές. Ενδεικτικά, οι ανάγκες του σε νερό είναι τουλάχιστον 25 mm την εβδοµάδα µέχρι τις αρχές του Σεπτεµβρίου. Σε καµία περίπτωση δεν πρέπει ο υπεδάφιος ορίζοντας του νερού να φτάνει µέχρι τα 30-40 εκ. από την επιφάνειά του, επειδή αυτό θα είναι καταστροφικό για τα φυτά. Το ριζικό του σύστηµα, επειδή είναι επιφανειακό και περιορισµένης ανάπτυξης, είναι πολύ ευαίσθητο στην ασφυξία, όταν το έδαφος κατακλύζεται από τα νερά. Στην περίπτωση που το έδαφος δεν έχει καλή στράγγιση, η καλλιέργεια του µύρτιλου γίνεται σε «σαµάρια». Οι ρίζες του blueberry είναι λεπτές, νηµατώδεις και δεν έχουν απορροφητικά τριχίδια. Άρα, δεν µπορούν να απορροφούν µεγάλες ποσότητες νερού, µε αποτέλεσµα να είναι πολύ ευαίσθητο στην έλλειψη του νερού.
Η λίπανση
Οι ειδικοί συνιστούν να δίδονται τα απαιτούµενα θρεπτικά στοιχεία στις καλλιέργειες µύρτιλου µε ελαφρές και επαναλαµβανόµενες λιπάνσεις. Το άζωτο πρέπει να χορηγείται κάθε χρόνο, ιδίως τα έτη που προβλέπεται να υπάρξει µεγάλη παραγωγή. Το αζωτούχο λίπασµα πρέπει να παρέχεται λίγο πριν από την έκπτυξη των οφθαλµών. Σε αµµώδη εδάφη, τα αζωτούχα λιπάσµατα πρέπει να δίδονται σε δύο δόσεις, το 75% µε την έκπτυξη των οφθαλµών, το δε υπόλοιπο 25% µετά την πτώση των πετάλων. Το συγκεκριµένο φυτό απορροφά το αζωτούχο λίπασµα κατά το µεγαλύτερο µέρος του υπό αµµωνιακή µορφή, σε αντίθεση µε τα περισσότερα φυτά, που το απορροφούν υπό νιτρική µορφή. Η θειική αµµωνία (21-0-0) χρησιµοποιείται κατά προτίµηση όταν το pΗ του εδάφους είναι υψηλότερο από το 5 και η ουρία εάν το pΗ είναι χαµηλότερο από το 5.
Η καλλιέργεια απαιτεί, επίσης, µικρές ποσότητες φωσφόρου και καλίου. Για τον φωσφόρο, συνιστάται να δίνεται πριν από τη φύτευση των δενδρυλλίων του µύρτιλου. Η χρησιµοποίηση του υπερφωσφορικού λιπάσµατος κατά την εγκατάσταση του φυτού αποτελεί µια καλή φωσφορική λιπαντική πρακτική. Για το κάλιο, συνιστάται η καλιούχος λίπανση να γίνεται το φθινόπωρο.
Αναφορικά µε το κλάδεµα, τα πρώτα τέσσερα χρόνια µετά το φύτεµα γίνεται κυρίως για να «ανοίξει» το φυτό. Μετά το πέµπτο έτος, το κλάδεµα συνίσταται στην αποµάκρυνση των ασθενικών, των µη παραγωγικών, αλλά και των πολύ λεπτών βλαστών. Οι βλαστοί µε µεγαλύτερη ηλικία θεωρούνται ότι έχουν µειωµένη παραγωγικότητα. Οι γεωπόνοι συνιστούν, δε, τον κανόνα 1:6, δηλαδή να κλαδεύεται και να αποµακρύνεται ένας βλαστός σε κάθε 6 παλαιούς βλαστούς ηλικίας άνω των δύο ετών.Από τα έλη της Σιβηρίας στη µάχη κατά του Αλτσχάιµερ
Η ιστορία του φυτού από την αρχαιότητα φτάνει στη µακρινή Σιβηρία, στα έλη όπου βρέθηκε το ασυνήθιστο φυτό Vaccinium Corymbosum, το µύρτιλο. Αν και γνωστό στο εξωτερικό για το χρώµα και το άρωµά του, ελάχιστοι γνώριζαν τις ευεργετικές του ιδιότητες στον οργανισµό. Όταν βρέθηκε στα χέρια των Aµερικανών επιστηµόνων, εξηµερώθηκε, έπειτα από µακροχρόνιες επιστηµονικές έρευνες.
Το µέγεθος των καρπών του σε αυτήν τη βελτιωµένη µορφή ξεπερνά κατά πολλές φορές το µέγεθος των καρπών της άγριας «µαµάς» του, διατηρώντας, ωστόσο, τη φανταστική του γεύση και την ποιότητά του. Αυτήν τη στιγµή παράγονται πολλά είδη ήµερου blueberry. Με την καλλιέργειά του ασχολούνται σχεδόν παγκοσµίως, από τον Καναδά έως και τη Νέα Ζηλανδία. Όµως, η πατρίδα του ήµερου blueberry θεωρούνται οι ΗΠΑ, µια και εκεί στις αρχές του 20ού αιώνα ο Αµερικανός βοτανολόγος Κόουιλ πρώτος στον κόσµο άρχισε να καλλιεργεί το ήµερο blueberry.
Κατά τον Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο, οι πιλότοι της πολεµικής αεροπορίας της Αγγλίας (ΡΑΦ) κατανάλωναν µεγάλες ποσότητες γλυκών ή µαρµελάδες από µύρτιλο, κυρίως πριν από τις νυχτερινές τους εξορµήσεις, µε σκοπό να βελτιώσουν την όρασή τους.
Τα αποτελέσµατα που λήφθηκαν το 1998 έπειτα από έρευνες πάνω στους καρπούς του blueberry στο Ιατρικό Κέντρο της Βοστώνης ξεπέρασαν κάθε προσδοκία. Τώρα τα blueberries διαφηµίζονται ως πηγή αιώνιας νιότης, ενώ έχουν χαρακτηριστεί από τον αµερικανικό οργανισµό «The World’s Healthiest Foods» («Οι πιο υγιεινές τροφές του κόσµου»), ένα διεθνώς αναγνωρισµένο µη κερδοσκοπικό ίδρυµα, ως «σούπερ φρούτο» και «αστέρι της διατροφής».
Όπως απέδειξαν οι Αµερικανοί επιστήµονες, το blueberry όχι µόνο έχει την ικανότητα να επιβραδύνει τους µηχανισµούς της γήρανσης, αλλά και συµβάλλει στην ανανέωση του οργανισµού. Για να βελτιώσει κανείς τον µεταβολισµό, τη µνήµη και τον συγχρονισµό των κινήσεών του, είναι αρκετό να καταναλώνει µισό φλιτζάνι καρπών την ηµέρα. Μάλιστα, το αµερικανικό πανεπιστήµιο Tufts το συστήνει στους φοιτητές σε περιόδους εξετάσεων, ενώ χρησιµοποιείται συστηµατικά για την προετοιµασία των Ολυµπιακών οµάδων HΠΑ και Καναδά.
Ο χυµός του φυτού αυξάνει την αντοχή των αιµοφόρων αγγείων, ρυθµίζει τη λειτουργία πολλών ενδοκρινών αδένων και χαρακτηρίζεται από αγγειοδιασταλτικές, αντιαρτηριοσκληρυντικές, αντιφλεγµονώδεις και πυρηνοπροστατευτικές ιδιότητες. Εκτός των άλλων, είναι ισχυρή άµυνα ενάντια στο Aλτσχάιµερ, µειώνει τη χοληστερόλη, διευκολύνει το κυκλοφορικό, λειτουργεί κατά του σακχαρώδους διαβήτη, ενώ προστατεύει και από τον καρκίνο του τραχήλου της µήτρας. Κατευνάζει, επίσης, τις αλλεργικές αντιδράσεις του οργανισµού στα φάρµακα και στα προϊόντα διατροφής. Από µόνο του το φυτό δεν προκαλεί αλλεργίες και µπορεί να καταναλωθεί ακόµα και από παιδιά µε αυξηµένη ευαισθησία σε διαβητικές και αλλεργικές τάσεις.
Οι καρποί του µύρτιλου διακρίνονται για τις πλούσιες αντιοξειδωτικές τους ουσίες, µε όποια µέθοδο και αν τις µετρήσουµε. Μεταξύ 38 διαφορετικών φρούτων και λαχανικών που αναλύθηκαν, το blueberry έχει πολύ µεγάλη αντιοξειδωτική δράση, κατέχοντας τη 2η θέση µετά το ιπποφαές.
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο"
capital
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου