Διαβάστε ένα άρθρο (συμμετοχή στις "Γνώμες" του NEWS
247) για τα ορυχεία της Σιέρα Λεόνε, τις ξένες επενδύσεις και την
πραγματικότητα των κατοίκων της με αφορμή πρόσφατη καταγγελία για
μεταλλευτικές δραστηριότητες στην βόρεια ΕλλάδαΗ Σιέρα Λεόνε είναι μια χώρα γεμάτη θησαυρούς, αλλά με προσδόκιμο ζωής τα 48 χρόνια. Φημισμένη για τον ορυκτό πλούτο της, ταυτόχρονα κατατάσσεται στα πιο φτωχά κράτη του πλανήτη. Τι φταίει και ενώ τα μάτια των επενδυτών είναι στραμμένα πάνω της, οι άνθρωποι της ζουν με 2 δολάρια την ημέρα;
Το 2007 βρέθηκα στο Κόνο, ένα μέρος που συγκεντρώνει μεγάλο
ξένο επενδυτικό ενδιαφέρον εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Είναι η περιοχή
με τα αδαμαντωρυχεία. Εκείνη την περίοδο, πολλοί ντόπιοι διώκονταν από
τα σπίτια τους ακόμα και με χρήση εκρηκτικών, επειδή η γη που
κατοικούσαν παραχωρήθηκε σε μια εταιρεία εξόρυξης. Η εταιρεία ειδοποίησε
τους κατοίκους να εκκενώσουν την περιοχή γιατί θα άρχιζε τις εργασίες
της και λίγο αργότερα ξεκίνησαν τα φουρνέλα. Μια γυναίκα που δεν
εγκατέλειψε το σπίτι της γέννησε όταν μια έκρηξη έγινε σχεδόν δίπλα της.
Ονόμασαν το κορίτσι Μπλαστίνα για να μην ξεχαστεί το περιστατικό.
Η κοινωνία διχάστηκε. Οι λίγοι που βρήκαν δουλειά στα ορυχεία ενάντια σε όσους τελικά εγκατέλειψαν τα σπίτια τους. Οι τελευταίοι διαμαρτυρήθηκαν με διάφορους τρόπους χωρίς αποτέλεσμα. Η έκταση παραχωρήθηκε. Στην περίπτωση της Μπλαστίνα, παραλίγο και το δικαίωμα της στη ζωή.
Οι κάτοικοι αυτής της χώρας εργάζονται στα ορυχεία από γενιά σε γενιά. Ο γιος ακολουθεί τον πατέρα κι εκείνος σκάβει και κοσκινίζει δίπλα στον δικό του πατέρα. Το εισόδημα τους δεν ξεπερνά τα 3 δολάρια την ημέρα. Είναι σπάνιες οι φορές που βρίσκουν κάτι αξίας. Για πολλά χρόνια, οι εκτάσεις που παραχωρούνται στους μικρούς αδαμαντορύχους είναι περιοχές από όπου ήδη έχει σχεδόν εξαντληθεί το κοίτασμα. Λειτουργούν επίσης πολλά παράνομα ορυχεία. Οι ποινές (επίσημες και ανεπίσημες) για την παράνομη εξόρυξη και εμπορία είναι πολύ σοβαρές και αρκετοί έχουν χάσει τα χέρια τους ή κατέληξαν στη φυλακή.
Αυτό το κομμάτι της αφρικανικής ηπείρου είναι από παλιά στο επίκεντρο των επενδύσεων. Η πρωτεύουσα Φριτάουν πήρε το όνομά της από μια ξένη εταιρία και ήταν ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια δουλεμπορίου. Από τα αλιευτικά της πεδία στον Ατλαντικό μέχρι τα αμέτρητα ορυχεία της (χρυσό και βωξίτη), η χώρα δίνει πρώτα την αίσθηση επιχειρηματικού πεδίου και μετά κράτους. Η πολύτιμη γη της σκάβεται καθημερινά, αλλά η κακοδιαχείριση αφήνει στους ανθρώπους της το μικρότερο μερίδιο της πίτας. Έτσι, η Σιέρα Λεόνε κατέχει θλιβερές θέσεις στους παγκόσμιους δείκτες ανάπτυξης. Επουλώνει τις πληγές ενός εμφυλίου που γέννησε 5.500 παιδιά στρατιώτες και την βύθισε στη βία και στον HIV. Μόλις το 35% του πληθυσμού της γνωρίζει γραφή και ανάγνωση και βασανίζεται συχνά από κοινωνικές αναταράξεις. Οι μεγάλες ελλείψεις υποδομών και πρόνοιας συνεχίζονται δώδεκα χρόνια μετά τη λήξη του πολέμου.
Παρά τις πλούσιες πηγές της δεν έχει δική της βιομηχανία και η οικονομία της στηρίζεται αρκετά στην ξένη χρηματοδότηση. Το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα έχουν χρόνια παρουσία. Σήμερα, ενώ η πλειοψηφία είναι μικροκαλλιεργητές, το 50% των εξαγωγών προέρχεται από τον ορυκτό πλούτο ο οποίος είναι ακόμα κατά μεγάλο μέρος ανεκμετάλλευτος. Ένα μικρό ποσοστό των κατοίκων ασχολείται με την αλιεία, αλλά πλήττεται όπως όλη η Δυτική Αφρική από την υπεραλίευση. Τεράστιες εκτάσεις έχουν αποψιλωθεί και σκαφτεί, ποτάμια έχουν ανακατευθυνθεί ώστε να εξυπηρετούν τις ανάγκες των ορυχείων με μεγάλες επιπτώσεις στο περιβάλλον και τους ανθρώπους. Η μια κυβέρνηση μετά την άλλη υπόσχεται ανάκαμψη και ευκαιρίες. Τίποτα από αυτά δεν άλλαξε τη ζωή των κατοίκων προς το καλύτερο.
Πριν από λίγες μέρες έλαβα κι εγώ την καταγγελία της Διανομαρχιακής Επιτροπής Ροδόπης-Έβρου Κατά της Εξώρηξης και Μεταλλουργίας Χρυσού:
Καταγγελία παράνομων εργασιών της εταιρείας “Χρυσωρυχεία Θράκης ΑΕ” στο λόφο του Περάματος Έβρου.
Το Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2013 μέλη της Διανομαρχιακής Επιτροπής επισκέφθηκαν το λόφο του Περάματος στον Έβρο. Διαπιστώθηκαν για μια ακόμα φορά σωρεία παράνομων επεμβάσεων σε όλη την έκταση της περιοχής από την εταιρεία "Χρυσωρυχεία Θράκης ΑΕ”.
Επιπλέον όμως, επί τόπου και κατά το χρόνο της επίσκεψής, διαπιστώθηκαν εργασίες από δύο μηχανήματα βαρέως τύπου, τα οποία διάνοιγαν παράνομα καινούριο δρόμο μέσα σε δασική έκταση καταπατώντας δέντρα μαύρης Πεύκης, πουρνάρια και θάμνους.
Και παρακάτω συνεχίζει:
Δεν πρόκειται να τους επιτρέψουμε να συνεχίσουν την ίδια πορεία. Ενώ έχουν λάβει άδεια μόνο για ερευνητικές γεωτρήσεις, αυτοί έχουν αποψιλώσει σε μεγάλο βαθμό το λόφο του Περάματος και συνεχίζεται καθημερινά η καταστροφή από παρεμβάσεις τους, αδιαφορώντας για τους νόμους.
Οι μεταλλευτικές δραστηριότητες στην βόρεια Ελλάδα γενικά, έχουν διχάσει την τοπική κοινωνία και συχνά ακολουθούνται από βία. Το διαδίκτυο είναι γεμάτο με άρθρα και μαρτυρίες ανθρώπων που ζητούν την παύση των εργασιών, τον σεβασμό της ποιότητας ζωής και των δικαιωμάτων τους. Όπως επίσης και με τον αντίλογο των ξένων επενδύσεων που θα μας βοηθήσουν να σταθούμε όρθιοι. Η απάντηση βρίσκεται στα χιλιάδες παραδείγματα όπως και εκείνο του Κόνο, όπου οι θυσίες για την ανάπτυξη κακοδιαχειρίστηκαν και οδήγησαν σε υποβάθμιση και δυστυχία.
Φωτογραφία: Βίκυ Μαρκολέφα, Σιέρα Λεόνε 2012
* Η Βασιλική Μαρκολέφα σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων και Marketing και τα τελευταία χρόνια εργάζεται στον τομέα επικοινωνίας του ελληνικού γραφείου της ActionAid.
news247
Η κοινωνία διχάστηκε. Οι λίγοι που βρήκαν δουλειά στα ορυχεία ενάντια σε όσους τελικά εγκατέλειψαν τα σπίτια τους. Οι τελευταίοι διαμαρτυρήθηκαν με διάφορους τρόπους χωρίς αποτέλεσμα. Η έκταση παραχωρήθηκε. Στην περίπτωση της Μπλαστίνα, παραλίγο και το δικαίωμα της στη ζωή.
Οι κάτοικοι αυτής της χώρας εργάζονται στα ορυχεία από γενιά σε γενιά. Ο γιος ακολουθεί τον πατέρα κι εκείνος σκάβει και κοσκινίζει δίπλα στον δικό του πατέρα. Το εισόδημα τους δεν ξεπερνά τα 3 δολάρια την ημέρα. Είναι σπάνιες οι φορές που βρίσκουν κάτι αξίας. Για πολλά χρόνια, οι εκτάσεις που παραχωρούνται στους μικρούς αδαμαντορύχους είναι περιοχές από όπου ήδη έχει σχεδόν εξαντληθεί το κοίτασμα. Λειτουργούν επίσης πολλά παράνομα ορυχεία. Οι ποινές (επίσημες και ανεπίσημες) για την παράνομη εξόρυξη και εμπορία είναι πολύ σοβαρές και αρκετοί έχουν χάσει τα χέρια τους ή κατέληξαν στη φυλακή.
Αυτό το κομμάτι της αφρικανικής ηπείρου είναι από παλιά στο επίκεντρο των επενδύσεων. Η πρωτεύουσα Φριτάουν πήρε το όνομά της από μια ξένη εταιρία και ήταν ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια δουλεμπορίου. Από τα αλιευτικά της πεδία στον Ατλαντικό μέχρι τα αμέτρητα ορυχεία της (χρυσό και βωξίτη), η χώρα δίνει πρώτα την αίσθηση επιχειρηματικού πεδίου και μετά κράτους. Η πολύτιμη γη της σκάβεται καθημερινά, αλλά η κακοδιαχείριση αφήνει στους ανθρώπους της το μικρότερο μερίδιο της πίτας. Έτσι, η Σιέρα Λεόνε κατέχει θλιβερές θέσεις στους παγκόσμιους δείκτες ανάπτυξης. Επουλώνει τις πληγές ενός εμφυλίου που γέννησε 5.500 παιδιά στρατιώτες και την βύθισε στη βία και στον HIV. Μόλις το 35% του πληθυσμού της γνωρίζει γραφή και ανάγνωση και βασανίζεται συχνά από κοινωνικές αναταράξεις. Οι μεγάλες ελλείψεις υποδομών και πρόνοιας συνεχίζονται δώδεκα χρόνια μετά τη λήξη του πολέμου.
Παρά τις πλούσιες πηγές της δεν έχει δική της βιομηχανία και η οικονομία της στηρίζεται αρκετά στην ξένη χρηματοδότηση. Το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα έχουν χρόνια παρουσία. Σήμερα, ενώ η πλειοψηφία είναι μικροκαλλιεργητές, το 50% των εξαγωγών προέρχεται από τον ορυκτό πλούτο ο οποίος είναι ακόμα κατά μεγάλο μέρος ανεκμετάλλευτος. Ένα μικρό ποσοστό των κατοίκων ασχολείται με την αλιεία, αλλά πλήττεται όπως όλη η Δυτική Αφρική από την υπεραλίευση. Τεράστιες εκτάσεις έχουν αποψιλωθεί και σκαφτεί, ποτάμια έχουν ανακατευθυνθεί ώστε να εξυπηρετούν τις ανάγκες των ορυχείων με μεγάλες επιπτώσεις στο περιβάλλον και τους ανθρώπους. Η μια κυβέρνηση μετά την άλλη υπόσχεται ανάκαμψη και ευκαιρίες. Τίποτα από αυτά δεν άλλαξε τη ζωή των κατοίκων προς το καλύτερο.
Πριν από λίγες μέρες έλαβα κι εγώ την καταγγελία της Διανομαρχιακής Επιτροπής Ροδόπης-Έβρου Κατά της Εξώρηξης και Μεταλλουργίας Χρυσού:
Καταγγελία παράνομων εργασιών της εταιρείας “Χρυσωρυχεία Θράκης ΑΕ” στο λόφο του Περάματος Έβρου.
Το Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2013 μέλη της Διανομαρχιακής Επιτροπής επισκέφθηκαν το λόφο του Περάματος στον Έβρο. Διαπιστώθηκαν για μια ακόμα φορά σωρεία παράνομων επεμβάσεων σε όλη την έκταση της περιοχής από την εταιρεία "Χρυσωρυχεία Θράκης ΑΕ”.
Επιπλέον όμως, επί τόπου και κατά το χρόνο της επίσκεψής, διαπιστώθηκαν εργασίες από δύο μηχανήματα βαρέως τύπου, τα οποία διάνοιγαν παράνομα καινούριο δρόμο μέσα σε δασική έκταση καταπατώντας δέντρα μαύρης Πεύκης, πουρνάρια και θάμνους.
Και παρακάτω συνεχίζει:
Δεν πρόκειται να τους επιτρέψουμε να συνεχίσουν την ίδια πορεία. Ενώ έχουν λάβει άδεια μόνο για ερευνητικές γεωτρήσεις, αυτοί έχουν αποψιλώσει σε μεγάλο βαθμό το λόφο του Περάματος και συνεχίζεται καθημερινά η καταστροφή από παρεμβάσεις τους, αδιαφορώντας για τους νόμους.
Οι μεταλλευτικές δραστηριότητες στην βόρεια Ελλάδα γενικά, έχουν διχάσει την τοπική κοινωνία και συχνά ακολουθούνται από βία. Το διαδίκτυο είναι γεμάτο με άρθρα και μαρτυρίες ανθρώπων που ζητούν την παύση των εργασιών, τον σεβασμό της ποιότητας ζωής και των δικαιωμάτων τους. Όπως επίσης και με τον αντίλογο των ξένων επενδύσεων που θα μας βοηθήσουν να σταθούμε όρθιοι. Η απάντηση βρίσκεται στα χιλιάδες παραδείγματα όπως και εκείνο του Κόνο, όπου οι θυσίες για την ανάπτυξη κακοδιαχειρίστηκαν και οδήγησαν σε υποβάθμιση και δυστυχία.
* Η Βασιλική Μαρκολέφα σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων και Marketing και τα τελευταία χρόνια εργάζεται στον τομέα επικοινωνίας του ελληνικού γραφείου της ActionAid.
news247
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου