Πριν από 19 χρόνια είχα γράψει ένα άρθρο με τίτλο ‘’Ή καταστροφή του περιβάλλοντος στη
Μακεδονία, από τη τέφρα της Πτολεμαίδος’’(1) και είχα εκφράσει την ελπίδα ότι τα φίλτρα των εργοστασίων της ΑΕΒΑΛ, θα μείωναν στο ελάχιστο τις εκπομπές, ώστε να είναι η διαβίωση στη περιοχή αυτή συμβατή με την υγεία των κατοίκων της περιοχής αυτής.
Η μετέπειτα όμως παρατηρήσεις και διαπιστώσεις με διέψευσαν και σήμερα είναι από μακριά ορατή η ανθυγιεινή ατμόσφαιρα από τον Πολύμυλο μέχρι την Κοζάνη και ανάλογης απόστασης στον κάθετο σε αυτόν τον άξονα απόσταση. Επειδή πηγαίνω τακτικά στη Καστοριά και περνώ από εκεί, βλέπω μια συνεχώς επιδεινούμενη κατάσταση η οποία κάλλιστα θα μπορούσε να δώσει τον χαρακτηρισμό στην περιοχή, της κοιλάδος του θανάτου ή επί το επιεικέστερον κοιλάδα με ρυπαρά ατμόσφαιρα.
Η πληθώρα των τοξικών ουσιών, είναι μεγάλη, ώστε να μην υπάρχει καμία αμφιβολία για την βλαπτικότητά των και περιληπτικά αναφέρω, την ύπαρξη των οξειδίων του ασβεστίου και αργιλλοπηριτικών ενώ περιέχεται και μόλυβδος, κάδμιον, χρώμιον, νικέλιο, μαγγάνιο, μολυβδαίνιο και άλλα, ως και το διοξείδιο του θείου (4) αποτελεί μόνιμο βραχνά και ραδιενεργά στοιχεία.
Η σύσταση των αιωρουμένων σωματιδίων ποικίλει με άλλοτε άλλη δράση και βλαπτικότητα στον ανθρώπινο οργανισμό η οποία μπορεί συνήθως έτσι συμβαίνει να εμφανισθεί στο απώτερο μέλλον.
Και κλασικό προς τούτο παράδειγμα είναι η δράση του καρκινογόνου αμιάντου πού μπορεί ο εισπνέοντας μακροχρονίως αυτόν, να εμφανίσει καρκίνο στον υπεζωκότα μετά από 15-20 χρόνια.
Δεν θα καταχρασθώ του χώρου σας, περιγράφοντας λεπτομέρειες του προβλήματος, αλλά θα καταλήξω στο «Διά αύτα» για μια λύση που ενώ συζητούνταν και αναγγέλλονταν πολλές φορές και από πολλούς ιθύνοντες, φαίνεται ότι τελικά μπήκε στο αρχείο. Η λύση είναι η σήραγγα της Κλεισούρας η οποία θα έκανε την διαδρομή Πτολεμαίδος-Καστοριάς όχι περισσότερο από 30-40 λεπτά και με μελλοντική και διαδοχική μετακίνηση των κατοίκων της περιοχής στα περίχωρα (Καρησσός, Φωτεινή, Μαύροβο κτλ) ή και μέσα στη Καστοριά, χωρίς να ξεσπιτωθούν οι κάτοικοι της Πτολεμαίδος δεδομένου οι εργαζόμενοι εκεί (στη Πτολεμαίδα) θα πηγαινοέρχονται, ενώ οι οικογένειές των (ιδίως τα παιδιά) θα διαμένουν στο υγιεινότατο καστοριανό περιβάλλον πέριξ της λίμνης.
Δεν έχουμε, κύριοι αρμόδιοι, το δικαίωμα, να μεγαλώνουμε τα παιδιά της περιοχής της Πτομελαίδος, σε λίαν ανθυγιεινό περιβάλλον και όταν μεγαλώσουν θα μας ενοχοποιούν που τους αφήσαμε να αναπτυχθούν σε τόσο ρυπαρή και ανθυγιεινό περιβάλλον.
Όταν θα εμφανισθούν στο μέλλον οι βαρύτατες επιπτώσεις από την εισπνοή των αιωρουμένων σωματιδίων, τότε θα είναι αργά και δεν θα επιδέχεται θεραπεία ή θα είναι αυτή επώδυνος και μακροχρόνια (καταλαβαίνετε τι εννοώ).
Κύριοι αρμόδιοι,
Κινηθείτε γρήγορα και δώστε λύση στην κατασκευή της σήραγγος Κλεισούρας και προγραμματείστε
την μελλοντική (σε 5-10 χρόνια) εγκατάσταση των κατοίκων της περιοχής της Πτολεμαίδος στον περιξ της Καστοριάς χώρο, ώστε να σωθεί η νέα γενιά. Αλλιώς θα έχουμε όλοι μας σοβαρότατες ευθύνες.
Με τιμή
Αναστάσιος Β. Κοβάτσης, Καθηγητής Πανεπιστημίων (ΑΠΘ, Γάνδης, Τόκυο, Τριπόλεως) Βιοχημικός – Υγιεινολόγος και Ιατρός – Τοξικολόγος
Βιβλιογραφία: 1) Κοβάτση Αν. Α, Μακεδονικό Αριστείο, Θεσσαλονίκη 1993 σελ 268, 2) Κωτούλας 2ο Πανδυτικομακεδονικό συνέδριο 1991, 3) Μπαζάκα – Τσάνη Ε.,11ο Πανελλήνιο συνέδριο χημείας, 1992986, 4ο) Κοβάτσης Αν., και Κουφίδης Δ. Γαληνός, 1972, τ. 4ον

Καθ. Δρ.
Αναστάσιος Β. Κοβάτσης

kozan.gr