Η υγεία των ματιών μας: Δείτε τα καθαρά

Μπορεί η πολλή τηλεόραση να δημιουργήσει μυωπία στα παιδιά; Υπάρχει τρόπος να αποφύγουμε την πρεσβυωπία; Τι είναι ο κερατόκωνος και γιατί εμφανίζεται κυρίως σε νέους; Μπορώ να κοιμάμαι με τους φακούς επαφής; Ο Χειρούργος-Οφθαλμίατρος κ. Αναστάσιος Κανελλόπουλος δίνει απαντήσεις σε αυτά και ακόμα περισσότερα… για τα μάτια μας μόνο…

• Μυωπία: Πρώτα «θύματα» τα παιδιά

Η πιο γνωστή και διαδεδομένη διαθλαστική ανωμαλία είναι η μυωπία, η ανικανότητα του μύωπα να δει καθαρά τα αντικείμενα που βρίσκονται μακριά, και διακρίνεται σε «απλή» και «παθολογική». Η απλή μυωπία εμφανίζεται από την παιδική ηλικία, μεταξύ 5-12 ετών, και είτε είναι κληρονομική είτε οφείλεται σε εσφαλμένο τρόπο θέασης (π.χ. ανάγνωση με κακό φωτισμό), ενώ η παθολογική εμφανίζεται στην εφηβεία και επιδεινώνεται αργότερα. Όλα αυτά είναι λίγο-πολύ γνωστά. Τι δεν γνωρίζουμε, όμως, για την μυωπία;
-Η κληρονομικότητα αποτελεί τον ισχυρότερο παράγοντα στην εμφάνιση και εξέλιξη της μυωπίας –όχι, όμως, τον αποκλειστικό. Έχει βρεθεί ότι ένα παιδί με δύο μύωπες γονείς έχει 7πλάσιες πιθανότητες να εμφανίσει μυωπία κατά την ανάπτυξή του, όμως έχει επίσης βρεθεί πως καθώς τα μάτια του νεογνού σχηματίζονται κατά την εγκυμοσύνη διάφοροι γενετικοί παράγοντες παίζουν ρόλο στην εμφάνιση της μυωπίας. Μάλιστα, με συγκεκριμένες μεθόδους διάγνωσης, ένας οφθαλμίατρος μπορεί να ξέρει περίπου πόση μυωπία ή υπερμετρωπία θα έχει ένα παιδάκι από εξέταση που μπορεί να του κάνει όταν θα είναι μόλις έξι μηνών.
-Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας οι δραστηριότητες που απαιτούν την αίσθηση της όρασης δεν μεταβάλλουν το διαθλαστικό status του παιδιού. Δηλαδή δεν μπορεί ένα παιδί διαβάζοντας πολύ να δημιουργήσει μυωπία.
-O πιο επιτυχημένος τρόπος να απαλλαχθεί κανείς από την μυωπία είναι μέσω επέμβασης με laser. Για να υποβληθεί κανείς, όμως, σε μία τέτοια μέθοδο θα πρέπει να είναι άνω των 18 ετών, να έχει σταθερή μυωπία και να το πάχος του κερατοειδούς να είναι τέτοιο ώστε να επιτρέπεται η σμίλευσή του με laser. Για να εξακριβωθεί αυτό, θα πρέπει το άτομο να κάνει ειδικές προεγχειρητικές εξετάσεις.

• Πρεσβυωπία: Πολλές λύσεις για ένα πολύ κοινό πρόβλημα

-Η πρεσβυωπία -η δυσκολία στην κοντινή όραση- εμφανίζεται σε άτομα άνω των 38 ετών και είναι συχνότερη στους υπερμέτρωπες και στους μύωπες. Με την αύξηση της ηλικίας όλοι μας παθαίνουμε πρεσβυωπία.
-Η απλούστερη μέθοδος αντιμετώπισής της είναι τα γυαλιά ή ακόμα και οι φακοί επαφής.
-Για άτομα που πάσχουν από έντονη πρεσβυωπία συστήνεται χειρουργική αντιμετώπιση, με τοποθέτηση ενδοφακών στο εσωτερικό του ματιού, με laser ή με διάφορες άλλες μεθόδους που θα συστήσει ο χειρούργος οφθαλμίατρος. Αυτό που πρέπει να γνωρίζει κανείς, όμως, πριν προβεί σε κάποια επέμβαση είναι ότι μπορεί να χρειαστεί συμπληρωματική επέμβαση με την πρόοδο της πρεσβυωπίας μέσα σε μία πενταετία.
-Δεν υπάρχει τρόπος πρόληψης ή επιβράδυνσης της πρεσβυωπίας, όμως μία συμβουλή που δίνουν οι ειδικοί είναι να μην βάζουμε γυαλιά αμέσως και να προσπαθούμε χωρίς αυτά με λίγο καλύτερο φωτισμό και με απομάκρυνση του κειμένου.

• Κερατόκωνος: Γιατί είναι τόσο επικίνδυνος;

Κερατόκωνος είναι ο κερατοειδής κωνικού σχήματος και αποτελεί μια ασυνήθιστη κατάσταση κατά την οποία ο κερατοειδής γίνεται πολύ λεπτός και επιμηκύνεται παθολογικά δημιουργώντας μια προεξοχή. Το ανώμαλο σχήμα που αποκτά μπορεί να προκαλέσει σοβαρή παραμόρφωση στην όραση, δημιουργώντας στον ασθενή θολές ή παραμορφωμένες εικόνες. Τι πρέπει να προσέξουμε;
-Το αίτιο του κερατόκωνου παραμένει άγνωστο, αν και γενικά θεωρείται κληρονομική πάθηση.
-Τα συμπτώματα εμφανίζονται κατά την εφηβεία ή στην αρχή της τρίτης δεκαετίας και εξελίσσονται με αργούς ρυθμούς για 10 έως 20 χρόνια, ενώ μετά σταματούν να εξελίσσονται. Συνήθως, μάλιστα, εμφανίζεται σαν μυωπία που αλλάζει συνεχώς με αυξανόμενο αστιγματισμό.
-Η αλλοίωση του κερατοειδούς μπορεί να οφείλεται σε οφθαλμικές πιέσεις, τραυματισμό, μόλυνση ή προηγούμενες οφθαλμικές επεμβάσεις.
-Ο κερατόκωνος δεν διορθώνεται μόνος του, όμως ο ασθενής μπορεί να δει καλύτερα με ειδικούς φακούς επαφής, ενώ σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να γίνει μεταμόσχευση κερατοειδή ή επέμβαση με υπεριώδη ακτινοβολία Α για να αντιμετωπιστεί οριστικά.

• Φακοί επαφής: Προσοχή στους κανόνες υγιεινής

Μπορεί οι φακοί επαφής να διευκολύνουν τρομερά τα άτομα που πάσχουν από κάποια διαθλαστική ανωμαλία, καθώς έτσι αποφεύγουν τα γυαλιά και βλέπουν καλύτερα από το να φορούσαν γυαλιά, όμως απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή στα εξής:
-Υπάρχουν μαλακοί και σκληροί φακοί επαφής. Οι δεύτεροι προτιμώνται για την διόρθωση υψηλού αστιγματισμού και παθολογικών καταστάσεων, όπως ο κερατόκωνος.
-Δεν είναι όλοι οι ασθενείς κατάλληλοι για φακούς επαφής: Σε κάποιους παρουσιάζονται φλεγμονές, αλλεργίες, αλλά και έντονη ξηροφθαλμία. Τα άτομα αυτά θα πρέπει να τους αποφεύγουν.
-Για να φορέσετε φακούς επαφής θα πρέπει οπωσδήποτε να συμβουλευτείτε τον οφθαλμίατρό σας.
-Οι φακοί επαφής θα πρέπει να είναι τέλεια καθαρισμένοι πριν εφαρμοστούν στα μάτια με την χρήση ειδικών υγρών που συστήνει ο οφθαλμίατρος.
-Φακούς επαφής μπορούν να φορέσουν άτομα κάθε ηλικίας, ακόμα και μικρά παιδιά, αρκεί να μπορούν επιβεβαιωμένα να τους διαχειριστούν.
-Μην κοιμάστε ποτέ με τους φακούς επαφής.